25 listopada 2012 r. Arcybiskup Wiktor Skworc zainaugurował otwarcie II Synodu Archidiecezji Katowickiej. Niejeden z nas zastanawia się czym właściwie jest „Synod”. W mediach kościelnych co jakiś czas słyszymy prośby o modlitwę i zapisywanie się na fora internetowe by zgłosić się do prac synodalnych przy parafiach, itp.
Zacznę może od początku.
Słowo Synod pochodzi od greckiego słowa sýnodos oznaczające zebranie. W Kościele katolickim Synod oznacza zebranie przedstawicieli duchowieństwa i świeckich. Rozumiemy to jako zebranie wybranych kapłanów oraz innych wiernych Kościoła, którzy dla dobra swej wspólnoty diecezjalnej pomagają biskupowi. Zgodnie z hierarchią strukturą Kościoła jedynym ustawodawcą na synodzie jest arcybiskup, a inni członkowie Synodu posiadają tylko głos doradczy. Pomagają oni biskupowi rozpoznać wszechstronnie problemy diecezji i proponują możliwie najlepsze rozwiązania tych problemów.
Teoretycznie głos doradczy mógłby się składać nawet ze wszystkich członków diecezji, ale wiązać by się to mogło z problemami z rozlokowaniem dużej liczby osób. W ostatniej fazie, kiedy odbywają się posiedzenia plenarne synodu, uczestniczą w nich wybrani delegaci. W fazie przygotowawczej najważniejszym zadaniem było pozyskanie wolontariuszy do pracy w terenie, nad pomocami formacyjnymi, w propagowaniu treści synodalnych i moderowaniu forów internetowych. Synod najpierw ma się przyjrzeć jaka jest jakość życia chrześcijańskiego w naszych parafiach, jak ewangelizujemy, z czym sobie radzimy nieźle, z czym kiepsko. Jakie mamy środki do dyspozycji, jak sprawdzają się struktury kościelne. Po takim rozpoznaniu synod przejdzie do kolejnego zadania jakim jest podjecie decyzji co robić w najbliższej i nieco dłuższej perspektywie? Jak organizować życie wspólnot tak, by stawały się coraz bardziej narzędziem pojednania ludzi z Bogiem i między sobą. Jednym słowem ma być utworzony plan na przyszłość oparty na doświadczeniu współodpowiedzialności za Kościół, który tworzymy.
Synod stanowią przede wszystkim ludzie w poszczególnych komisjach (Główna i komisje synodalne) oraz w zespołach –Teologicznym i Legislacyjnym. Zostało powołanych szereg komisji tematycznych, takich jak: Komisja ds. Duchowieństwa, ds. Powołań i Formacji do Prezbiteratu, ds. Świeckich, ds. Duszpasterstwa Ogólnego, ds. Duszpasterstwa Rodzin, ds. Duszpasterstwa Młodzieży, ds. Ewangelizacji, ds. Nowej Ewangelizacji, ds. Katechezy i Wychowania Katolickiego, ds. Duszpasterstwa Liturgicznego, Podkomisja Głoszenia Słowa Bożego, Komisja ds. Posługi Charytatywnej, ds. Społecznych, ds. Kultury, ds. Dziedzictwa Kościoła Katowickiego, ds. Życia Konsekrowanego, ds. Ekonomicznych, ds. Ekumenizmu i Dialogu Religijnego.
Oprócz komisji w skład Synodu wchodzą zespoły synodalne. Są one są częścią synodu najbardziej zanurzoną w doświadczaniu codziennego życia Kościoła - od nich pochodzi zatem materiał, w oparciu o który pracują komisje tematyczne. W praktyce będzie wyglądało to tak, iż komisje tematyczne najpierw przygotują zestawy pytań dla zespołów synodalnych, a pierwszy etap ich prac będzie polegać na przygotowaniu odpowiedzi (wiosna 2013 r.). Następnie do konsultacji przesłany zostanie wstępny zarys rozwiązań, jakie zostaną zaproponowane do przyjęcia przez Synod (prawdopodobnie wiosna 2014 r.). W II Synodzie Archidiecezji Katowickiej uczestniczą cztery rodzaje zespołów:
Każdy z nas może mieć wkład w dzieło Synodu.
Przede wszystkim przez modlitwę. Każdy z nas może w codziennych modlitwach powierzyć nasz Kościół lokalny opiece Ducha Świętego. Punktem wyjścia powinna być przede wszystkim modlitwa indywidualna, ale ważne jest także zaangażowanie wspólnotowe. Módlmy się więc w intencji nie tylko tych, którzy są niejako „z urzędu” zaangażowani w Synod, ale głównie za nas samych, za lokalny Kościół, by odnowił się dzięki wsłuchiwaniu się w Ducha Świętego.